Vị trí địa lý thuận lợi

Tỉnh Bắc Giang thuộc vùng Đông Bắc Việt Nam, trong tọa độ địa lý: Từ 21° 07’ đến 21° 37’ vĩ độ Bắc; từ 105° 53’ đến 107° 02’ kinh độ Đông (kinh tuyến trục 107° 00’). Trung tâm của tỉnh là TP. Bắc Giang, nằm cách thủ đô Hà Nội khoảng 50 km về phía Đông Bắc, cách cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn) 110 km về phía Nam, cách cảng Hải Phòng hơn 100 km về phía Đông. Phía Bắc và Đông Bắc tiếp giáp tỉnh Lạng Sơn, phía Tây và Tây Bắc giáp thành phố Hà Nội và tỉnh Thái Nguyên. Phía Nam và Đông Nam giáp các tỉnh Bắc Ninh, Hải Dương và Quảng Ninh.

Địa hình Bắc Giang gồm 2 tiểu vùng: Miền núi và trung du có đồng bằng xen kẽ. Vùng trung du bao gồm huyện Hiệp Hòa, thị xã Việt Yên và thành phố Bắc Giang. Vùng miền núi bao gồm 7 huyện: Sơn Động, Lục Nam, Lục Ngạn, Yên Thế, Tân Yên, Yên Dũng, Lạng Giang. Trong đó một phần các huyện Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế và Sơn Động là vùng núi cao. Đặc điểm chủ yếu về địa hình miền núi (chiếm 72% diện tích toàn tỉnh) là chia cắt mạnh, phức tạp, chênh lệch về độ cao lớn. Nhiều vùng đất đai tốt, nhất là ở các khu vực còn rừng tự nhiên.

Vùng đồi núi thấp có thể trồng được nhiều cây ăn quả, cây công nghiệp nh­ư: Vải thiều, cam, chanh, na, hồng, chè, đậu tư­ơng, lạc...; thuận tiện để chăn nuôi các loại gia súc, gia cầm, thuỷ sản.

Đặc điểm chủ yếu của địa hình miền trung du (chiếm 28% diện tích toàn tỉnh) là đất gò, đồi xen lẫn đồng bằng tùy theo từng khu vực. Vùng trung du có khả năng trồng nhiều loại cây l­ương thực, thực phẩm, cây ăn quả, cây công nghiệp, chăn nuôi các loại gia súc, gia cầm, cá và nhiều loại thuỷ sản khác. 

Khí hậu hài hòa

Bắc Giang nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, một năm có 4 mùa rõ rệt: Mùa Đông có khí hậu khô, lạnh; mùa Hè có khí hậu nóng, ẩm; mùa Xuân và mùa Thu khí hậu ôn hòa.

Nhiệt độ trung bình của các năm ít thay đổi, số tháng có nhiệt độ trung bình dưới 15°c là 1 tháng (tháng 1), số tháng có nhiệt độ trên 27°c là 4 tháng (tháng 6, 7, 8, 9), các tháng còn lại nhiệt độ trung bình khoảng 24°.

Độ ẩm trung bình 83%, các tháng mùa khô luôn có độ ẩm không khí từ 74 - 80%, độ ẩm trung bình trên 80%, một số tháng trên 85%.

Lư­ợng mư­a trung bình hàng năm khoảng 1.533 mm, mưa nhiều trong thời gian các tháng từ tháng 4 đến tháng 9. Lượng nước bốc hơi bình quân hàng năm khoảng 1.000 mm, 4 tháng có lượng bốc hơi lớn hơn lượng mưa là từ tháng 12 năm trước đến tháng 3 năm sau.

Chế độ gió cơ bản chịu ảnh hưởng của gió Đông Nam về mùa Hè và gió Đông Bắc về mùa Đông. Một số khu vực thuộc miền núi cao có hình thái thời tiết khô lạnh, rét đậm, có sương muối vào mùa Đông. Ít xuất hiện gió Lào vào mùa Hè. Một số huyện miền núi có hiện tượng lốc cục bộ, mưa đá, lũ vào mùa mưa. Bắc Giang ít chịu ảnh hưởng của bão do có sự che chắn của nhiều dãy núi cao.

Nắng trung bình hàng năm từ 1.500 - 1.700 giờ, thuận lợi cho canh tác, phát triển các cây trồng nhiệt đới, á nhiệt đới. Biến động về số giờ nắng không nhiều (từ 1.590 đến 1.812 giờ). Chế độ chiếu sáng tương đối thuận lợi cho cây trồng phát triển.

Tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng

Tỉnh Bắc Giang có 389.589 ha đất tự nhiên, bao gồm 299.754 ha đất nông nghiệp, 86.445 ha đất phi nông nghiệp, 3.391 ha đất chưa sử dụng. Quỹ đất đai có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển nông, lâm nghiệp và thủy sản, nhất là trồng rừng và cây ăn quả.

Tỉnh có tổng diện tích rừng (gồm diện tích có rừng và rừng trồng chưa thành rừng) là 160.223 ha, trong đó rừng tự nhiên là 55.092 ha, rừng trồng là 92.797 ha, rừng mới trồng chưa đạt tiêu chí thành rừng là 12.334 ha.

Rừng tự nhiên ở Bắc Giang có nhiều hồ đập, sông, suối, cây rừng nguyên sinh phong phú tạo cảnh quan thiên nhiên hấp dẫn, có khả năng thu hút khách du lịch như: Hồ Cấm Sơn, Khuôn Thần, Suối Mỡ… Hiện rừng ở Bắc Giang có hơn 200 loài thực vật, nhiều chủng loại cây hỗn giao phong phú và động vật rừng quý hiếm đang được bảo tồn.

Trên địa bàn tỉnh có một số nguyên liệu quan trọng để phát triển công nghiệp như than đá ở các huyện: Yên Thế, Sơn Động, Lục Ngạn có trữ lượng hơn 114 triệu tấn, trong đó mỏ than Đồng Rì có trữ lượng trên 100 triệu tấn phục vụ phát triển công nghiệp; quặng sắt 0,5 triệu tấn ở Yên Thế; gần 100 nghìn tấn quặng đồng ở Lục Ngạn, Sơn Động; trên 600 nghìn tấn quặng barit; có tiềm năng về sét làm gạch ngói, với 16 mỏ và điểm mỏ, tổng trữ lượng khoảng 360 triệu m³; cát, sỏi lòng sông, cuội kết ở Hiệp Hoà, Lục Nam với tổng trữ lượng trên 8 triệu m³.

Tỉnh Bắc Giang có nguồn tài nguyên nước khá phong phú: Nguồn nước mặt, hệ thống thủy văn tự nhiên được phân bố tương đối đồng đều. Có 3 con sông lớn là: Sông Thương, Sông Cầu, Sông Lục Nam với tổng chiều dài 354 km. Ba con sông lớn này đều là những con sông dài trên 100 km với và có lưu vực, lượng nước vào loại trung bình so với hệ thống các sông, lớn nhỏ các tỉnh phía Bắc của đồng bằng Bắc Bộ.

Ngoài 3 con sông lớn trên, tỉnh còn có hệ thống các sông nhánh, kênh mương và 2 hồ thuộc huyện Lục Ngạn là hồ Cấm Sơn và Khuôn Thần chưa được khai thác sử dụng hết tiềm năng thế mạnh

Với những thuận lợi về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên nói trên, Bắc Giang có tiềm năng, lợi thế rất lớn để phát triển các ngành kinh tế công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhanh và bền vững./.

BGP